Terwijl ik schrijf, woedt de oorlog in Oekraïne al ruim drie weken.
Verschrikkelijke nieuwsberichten en -beelden van geweld, dood en verderf bereiken je. Het leidt — zacht uitgedrukt — tot nogal wat onmacht en de emoties die daarbij horen. Daar moetje enerzijds mee leren leven. Dat de dingen in het klein, maar nu ook geopolitiek groot, niet zo lopen als je graag wenst.
Een mens is niet alleen volgens de Bijbel een sociaal wezen, dat een goede, vreedzame verbinding met de medemens nodig heeft. Als daar geen ervaring meer van is, dan wordt het heel eenzaam en onherbergzaam onleefbaar! Denkend aan het lijdensevangelie: Jezus heeft dat lichamelijk en geestelijk ervaren aan het kruis. Van de mensen en God verlaten hangend tussen hemel en aarde. Waar je dat vandaag ervaart, sta je dus niet alleen. En als Jezus in die ervaring Psalm 22 citeert, dan is er niet enkel een wanhoopskreet. Psalm 22 getuigt ook van een diep vertrouwen als alles donker en ellendig is. Een vonkje hoop, dat diep van binnen zit. Niet maakbaar, wel ontvangbaar en daarin kwetsbaar en krachtig tegelijk.
Jezus sterft aan de gevolgen van het onrecht dat Hij moet dragen. Maar dat is in de evangeliën niet het einde van het verhaal. Al voor zijn sterven klinken in het Evangelie naar Johannes woorden die daarop duiden: Jezus’ kruisiging is zijn ‘verhoging’ (Joh. 3:14; 8:28; 12:33-34). Het is zijn overwinning. En op het laatste moment aan het kruis zegt Hij volgens Johannes 1 9:30: ‘Het is volbracht’, wat je vanuit het Aramees kunt vertalen met: ‘de vrede is aangebracht! Op de derde dag wordt het dan Pasen. Dood, verderf en onrecht hebben niet het laatste woord. Het nieuwe leven in de vrede (sjaloom) van de levende Heer overwint. Maar er is wel een weg van radicale vernieuwing voor nodig. In het klein en ook geopolitiek groot moet het Koninkrijk van vrede en recht zich nog een weg banen. Het is er vandaag al, maar beslist nog niet overal. Mij geeft dat bij alle onmacht ook hoop. En volgens mij is het ook goed wanneer wij daar zo vreedzaam mogelijk voor opstaan. Leven in en uit de hoop van Pasen.
Ds. Marcel Zijlstra